Με το βλέμμα στην επόμενη Μέρα

Γιώργος Μπαλαμώτης
Σύμβουλος πωλήσεων | Synectics

Ο COVID-19 έχει μέχρι σήμερα αδιανόητο αντίκτυπο στον κόσμο. Ενώ οι πλήρεις επιπτώσεις της πανδημίας δεν έχουν ακόμη διαπιστωθεί ή καταγραφεί, υπάρχουν σοβαρές συνέπειες ήδη σε αρκετές βιομηχανίες.

Αντιμέτωπες με ένα από τα χειρότερα τρίμηνα της ιστορίας τους βρέθηκαν κατά τους πρώτους τρεις μήνες του έτους οι διεθνείς αγορές, σε μία χρονιά η οποία είχε ξεκινήσει με ιδιαίτερα θετικές οικονομικές προοπτικές. Αποδεικνύεται όμως περίτρανα ότι το περίφημο φαινόμενο του «μαύρου κύκνου» (μια κατάσταση την οποία κανείς δεν θα μπορούσε να προβλέψει), είναι όχι μόνο πραγματικό αλλά μπορεί να… ισοπεδώσει ακόμη και τις καλύτερες προσδοκίες.

Η πανδημία αποτελεί ένα πλήγμα το οποίο, μέχρι στιγμής τουλάχιστον, αποδεικνύεται πολύ πιο ισχυρό από αυτό της χρηματοπιστωτικής κρίσης που ξέσπασε το 2008, ενώ για την περίπτωση της Wall Street είναι χειρότερο ακόμη και από το Μεγάλο Κραχ της 10ετίας του 1930.

Οι οδηγίες είναι πλέον σαφείς και γνωστές και ήδη πλειάδα φορέων, οργανισμών και εταιρειών έχουν παύσει τη λειτουργία τους ή ψηφιοποιήσει το εργασιακό περιβάλλον. Η εξάπλωση του ίου είχε ως αποτέλεσμα να αδυνατούν οι επιχειρήσεις να συνεχίσουν την καθημερινότητα μέσα στην κανονικότητα που ξέραμε. Δημόσιοι και ιδιωτικοί φορείς έσπευσαν να βρουν λειτουργικούς τρόπους «εξ αποστάσεως – remote work» έτσι ώστε να μη παγώσουν οι διαδικασίες τους.

Όταν, λίγο πριν τα μέσα Φεβρουαρίου, φάνηκε ότι η επιδημία αργά ή γρήγορα θα μεταφερόταν στην Ελλάδα, ένα απόγευμα στη Synectics μαζευτήκαμε και εξετάσαμε ένα, ακραίο, για τότε, σενάριο: το ενδεχόμενο να χρειαστεί να λειτουργήσουμε εντελώς εξ αποστάσεως για κάποιο καιρό. Όλοι επέστρεψαν σε λίγες μέρες με τις προτάσεις τους και σχεδιάστηκαν οι διαδικασίες.

Φυσικά, η πραγματικότητα άλλαξε πολλές από τις παραμέτρους του αρχικού σχεδίου. Σήμερα πλέον ξέρουμε ότι η κατάσταση αυτή δεν θα είναι μικρής διάρκειας, άρα έχουμε εμπλουτίσει το σενάριο ώστε να είμαστε έτοιμοι ακόμα και αν δεν γίνει άρση των μέτρων μέχρι τον Ιούνιο.

Ποια είναι όμως η επόμενη μέρα και τι σημαίνει αυτό για την αγορά?

Οι επιχειρήσεις πρόκειται να πιεστούν αρκετά το επόμενο χρονικό διάστημα. Ακόμα κι αν ο ιός επιβραδύνεται γρήγορα, οι επιχειρήσεις πρόκειται να αγωνιστούν για πάνω από ένα χρόνο, επειδή θα πρέπει να αντισταθμίσουν τις απώλειες τους.

Ας μελετήσουμε το πρόσφατο παράδειγμα, της Κίνας όπου το Φεβρουάριο ο ιός προκάλεσε πτώση των πωλήσεων λιανικής κατά 20,5% και το ποσοστό ανεργίας αυξήθηκε σε 6,2%.

Όταν οι εταιρείες κλείνουν τα καταστήματά τους, για να μειώσουν την εξάπλωση, σημαίνει λιγότερα έσοδα και λιγότερα κέρδη. Κάποιοι είναι σε θέση να πληρώσουν τους υπαλλήλους τους κατά τη διάρκεια του προσωρινού τερματισμού, αλλά σίγουρα δεν έχουν όλες οι εταιρείες αυτή τη δυνατότητα.

Ένα ακόμη παράδειγμα είναι η ταξιδιωτική βιομηχανία. Ο ιός αναμένεται να κοστίσει  820 δισεκατομμύρια δολάρια. Η Virgin Atlantic ζήτησε απλώς από το προσωπικό της να λάβει μια μη αμειβόμενη άδεια 8 εβδομάδων. Οι λιμένες είναι επίσης άδειοι και οι πρώτοι γύροι απολύσεων έχουν ήδη ξεκινήσει.

Εκτιμάται ότι ο συνολικός αντίκτυπος του COVID-19 θα κοστίσει την παγκόσμια οικονομία 2,7 τρισεκατομμύρια δολάρια.

Ευκαιρίες και νέες συνήθειες.

Όλες αυτές οι αλλαγές στις τάσεις των καταναλωτών θα φέρουν και τεράστια αλλαγή στην καταναλωτική τους συμπεριφορά. Η επόμενη μέρα μετά την καραντίνα σίγουρα θα είναι μια νέα πρόκληση και ίσως είναι ακόμα νωρίς να πούμε με σιγουριά πως θα είναι ο κόσμος. Αυτό που όμως είναι σίγουρο είναι ότι οι τάσεις της αγοράς θα έχουν αλλάξει ριζικά και ότι οι επιχειρήσεις θα πρέπει να αντεπεξέλθουν με τρόπο διαφορετικό και καινοτόμο στις νέες προκλήσεις.

Η εξ αποστάσεως εργασία θα γίνει συνήθεια και ήδη είναι αρκετοί αυτοί που έχουν διαπιστώσει τα οφέλη της. Η μεγαλύτερη πρόκληση, όχι μόνο για την εξ αποστάσεως εργασία, αλλά γενικότερα για τις εφαρμογές τεχνολογίας, είναι να συνειδητοποιήσεις ότι ενώ εκεί έξω υπάρχουν πάρα πολλά εργαλεία – που θαμπώνουν και ενθουσιάζουν – δεν αρκεί απλώς να τα διαθέτεις, αλλά πρέπει να βρεις και τους τρόπους να τα χρησιμοποιήσεις αποτελεσματικά. Στην εταιρεία μας διαπιστώσαμε ότι το μοναδικό κριτήριο που βοηθάει μια επιχείρηση να εκμεταλλευτεί ουσιαστικά την τεχνολογία είναι ένα: η απλότητα. Έτσι λοιπόν, αυτή την πρόκληση, την αντιμετωπίσαμε επιλέγοντας κάθε φορά τα πιο προσαρμόσιμα και απλά εργαλεία για να κάνουμε τη δουλειά μας.

Η αλήθεια είναι ότι όλοι μας έχουμε μια δυσκολία και αδράνεια στο να αλλάξουμε τον τρόπο που λειτουργούμε, να όμως που έρχονται σεισμικά γεγονότα και μας σπρώχνουν να κάνουμε το βήμα παραπάνω.

Τι άλλο μας λέει η επόμενη μέρα ; Ότι υπάρχουν νέες ευκαιρίες τις οποίες πρέπει να εκμεταλλευτούμε. Το ηλεκτρονικό εμπόριο έχει πάρει φωτιά και πολλές εταιρείες προσπαθούν να βρουν τρόπους να μετασχηματίσουν τις υπηρεσίες τους και τον τρόπο διάθεσης των προϊόντων τους. Ακόμα και οι αυτοκινητοβιομηχανίες, που μέχρι τώρα αντιστέκονταν στις ψηφιακές προκλήσεις, αναθεωρούν τη στάση τους. Η Roadster (του Elon Musk, Tesla) αναφέρει πως έχει δει αύξηση 6% στις ψηφιακές της πωλήσεις. Άλλες εταιρείες άρχισαν να χρησιμοποιούν εργαλεία όπως το Facetime για να προσελκύσουν νέους πελάτες.

Τα εστιατόρια, που δέχθηκαν ισχυρό πλήγμα από την κρίση, αντιδρούν και διαφοροποιούν τον τρόπο εξυπηρέτησης, δημιουργώντας νέες πλατφόρμες και εφαρμογές με γνώμονα το φιλικό user experience και το γρήγορο delivery. Οι αλλαγές έρχονται γρήγορα και πρέπει να προετοιμαστούμε κατάλληλα.

Όποιος αποστασιοποιηθεί λίγο από την τραγικότητα των ημερών και την αβεβαιότητα, μπορεί να διακρίνει ότι ζούμε μια ιστορικών διαστάσεων δημιουργική καταστροφή, μια βίαια αλλαγή του τρόπου που ζούμε, μαθαίνουμε, δουλεύουμε και όχι ένα παροδικό διάλειμμα της προ εικοσαημέρου μας ζωής, την οποία δεν θα έχουμε ποτέ ξανά – και αυτό δεν είναι απαραίτητα κακό.

“Ο κόσμος μας αντιμετωπίζει μια πολύ δύσκολη περίοδο που κοστίζει σε ανθρώπινες ζωές αλλά και σε μια σοβαρή οικονομική ύφεση. Κάθε ένας από εμάς, από το χαράκωμα του, πρέπει να συμβάλλει ώστε κάτι καινούργιο να αναδειχθεί. Προχωράμε και δεν κοιτάμε πίσω στο τι χάσαμε, αλλά μπροστά, στο τι θα φτιάξουμε…”